Museum Stoomgemaal Halfweg
Het Stoomgemaal Halfweg (vroeger; stoomgemaal ´Rijnland´ te Halfweg) is het oudste en grootste nog werkend schepradstoomgemaal ter wereld. Het is gebouwd in 1852 en uitgebreid in 1888 en 1923. Het Stoomgemaal Halfweg is een boezemgemaal. Boezemgemalen pompen het water uit de ‘boezem’ (sloten, plassen, meren en ringvaarten) en voeren het indirect af naar zee. De schepraderen van het Stoomgemaal Halfweg verplaatsen 1.500.000 liter water (= 1.500 kubieke meter) per minuut. Gemalen werken alleen als dat door (overvloedige) regenval nodig is. Tegenwoordig gebeurt dat elektrisch en computergestuurd.
Tot 1977 is het gemaal in actieve dienst geweest. Vervolgens had het Hoogheemraadschap Rijnland het voornemen om het stoomgemaal te slopen, omdat de functie werd overgenomen door een nieuw modern gemaal in het westelijk havengebied van Amsterdam. Het Hoogheemraadschap wilde ontlast worden van het onderhoud van het oude gemaal. De stoommachine zou verkocht worden. Door tussenkomst van de Stichting Vrienden Stoomgemaal Halfweg is het gemaal van de sloop gered en werd het stoomgemaal door Rijnland voor een symbolisch bedrag verkocht aan de Stichting Vrienden Stoomgemaal Halfweg.
Op initiatief van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude komen een aantal mensen bijeen op 8 februari 1978. In vervolg daarop wordt op 23 mei 1978 de Stichting Vrienden Stoomgemaal Halfweg opgericht. Op 24 oktober 1983 krijgt het museum de status rijksmonument.
Een groep actieve vrijwilligers verzorgde het onderhoud van de stoommachine en op 10 juni 1987 is de stoommachine door ZKH Prins Claus weer in werking gesteld. Er heeft, voorafgaande aan deze opening, mede door achterstallig onderhoud een zeer noodzakelijke en ingrijpende restauratie aan de gebouwen plaatsgevonden. De kosten bedroegen meer dan fl. 1.000.000,00. Sindsdien is het gemaal een aantal dagen per jaar vol onder stoom. Het gemaal heeft geen functie meer in het waterbeheer, maar draait voor het jong en ouder publiek, om hen kennis te laten maken met het tijdperk dat historisch en technisch van zo groot belang is geweest: namelijk het stoomtijdperk.
